Тутдек тўкилмоқда ўзбек будуни
Тутдек тўкилмоқда ўзбек будуни, Тўкилар кўз ёш қолмади, қуриди. Қуриди дарёлар, денгиз мотамда, Қоплади дунёни зулмат қузғуни. Қоп-қоронғулик фалакнинг токи, Юлдузлар қочди ажал, шаъриндан. Ойдек юзли, гилдек сўлар йигитлар, Эртага бир сиқим тупроқдир хоки. Дўст тупроққа айланар, тўлар кузимиз! Тил ожиз, дил хаста сўнди юзимиз! Урганжи. 02.08.2020 Швейцаря. 1. Safar Bekjon Urganjiy zamonaviy o‘zbek dissidenti, yozuvchi va siyosiy faol sifatida tanilgan. U hozirda Shveytsariyada yashaydi va O‘zbekistonning sobiq hukumatiga qarshi muxolifat harakatlarida faol ishtirok etgan shaxs. Safar Bekjon “Erk” demokratik partiyasi va “Birlik” harakati bilan aloqador bo‘lgan, bu tashkilotlar O‘zbekistonda sovet davridan keyin mustaqillik va demokratik o‘zgarishlar uchun kurashgan. U 1993-1996-yillarda O‘zbekistonda qamoq jazosini o‘tagan va qamoqda ko‘rgan sinovlarini “Narigi dunyo darchasi oldida” nomli kitobida tasvirlagan. Safar Bekjon 2013-yilda Gulnora Karimovaning Shveytsariyadagi villalaridan biriga kirib, u yerdagi nodir san’at asarlari va qo‘lyozmalarni fosh qilib, siyosiy aksiya sifatida e’tirof etilgan harakat bilan ham mashhur bo‘ldi. Bu aksiyasi uning O‘zbekiston hukumatidagi korruptsiyaga qarshi kurashdagi qat’iyatini ko‘rsatadi. Hozirda u Shveytsariyada siyosiy qochqin sifatida yashab, o‘zbek xalqining huquqlari va erkinliklari uchun faoliyatini davom ettirmoqda. Safar Bekjon o‘zining qat’iy pozitsiyasi va O‘zbekiston hukumatiga qarshi ochiq tanqidlari bilan muxolifatdagi muhim shaxs sifatida e’tirof etiladi. Agar siz Nizomiddin Urganjiyning avlodidan kelganligini nazarda tutgan bo‘lsangiz, bu haqda aniq tarixiy dalillar yo‘q, lekin ikkalasi ham o‘zbek tarixidagi muhim shaxslar sifatida o‘z o‘rniga ega. 2. Safar Bekjon Urganjiyning salbiy yoki ijobiy shaxs sifatida baholanishi nuqtai nazarga bog‘liq. Ijobiy tomondan, u O‘zbekistonda erkinlik, demokratiya va adolat uchun kurashgan, hukumatdagi korruptsiyaga qarshi jasorat bilan chiqqan shaxs sifatida ko‘riladi. Uning qamoq sinovlariga bardosh berib, ovozini o‘chirmagani ko‘pchilik uchun ilhom manbai. Salbiy tomondan, ba’zilar uning radikal uslublarini (masalan, Gulnora Karimovaning villasinadagi aksiyasi) noqonuniy yoki nomaqbul deb hisoblashi mumkin; shuningdek, hukumat tarafdorlari uni davlat barqarorligiga tahdid sifatida ko‘radi. Umuman, muxolifat tarafdorlari uchun ijobiy, hukumat tarafdorlari uchun salbiy qahramon hisoblanadi.
