Улиас мод тарих, үржүүлэх аргачлал
Улиас модны олон улсын нэршлүүд: 🔹 Ерөнхий нэршил (Латин): Populus Улиасны түгээмэл төрлүүд: ✅ Хар улиас (Populus nigra) ✅ Цагаан улиас (Populus alba) ✅ Ногоон улиас (Populus tremula) – Монголд хамгийн түгээмэл ургадаг төрөл Улиас (Populus) болон бургасыг (Salix) ихэвчлэн мөчрөөр үржүүлдэг боловч зарим төрлийн улиасыг үрээр тарих боломжтой. Үрээр тарихын тулд дараах алхмуудыг дагаарай. 1. Үрийн цуглуулалт • Улиасны үр нь хаврын сүүлээс зуны эхэн хүртэл боловсорно. • Үр нь хөвөн мэт зөөлөн бүрхүүлтэй байдаг тул салхинд амархан хийсдэг. • Үрийг шинэ байх үед нь цуглуулж, хатаалгүйгээр шууд суулгавал соёололт өндөр байна. 2. Үрийн бэлтгэл • Үрийг хөвөн бүрхүүлээс нь ялгаж авна. • Шинээр нь тарихгүй бол сэрүүн, хуурай нөхцөлд хадгалж болно. (Гэхдээ ихэнх улиасны үр удаан хадгалбал соёолох чадвараа алддаг.) 3. Хөрсний бэлтгэл • Хөрс нь чийг барих чадвартай, үржил шимтэй, хөнгөн бүтэцтэй байх ёстой. • Элс, хар шороо, ялзмагийг 1:1:1 харьцаатай хольж болно. • Хөрсийг тарихаас өмнө бага зэрэг чийгшүүлнэ. 4. Үр тарих • Улиасны үрийг гүн булж болохгүй, зөвхөн хөрсний гадарга дээр цацна. • Дээрээс нь маш нимгэн шороогоор хучиж, цацагдсан үрийг салхинд хийсэхээс хамгаална. • Чийгшил сайн барихын тулд гадаргууг гялгар уутаар хучиж, дулаан газар байрлуулна. 5. Арчилгаа • Чийгшил: Хөрс хатахаас сэргийлж, өдөр бүр шүршиж усална. • Нар: Сарнисан гэрэлтэй орчинд байлгана. Шулуун нарны тусгалд хатаахгүй байх хэрэгтэй. • Соёололт: 1-2 хоногийн дотор соёолдог (шинэ үрийн хувьд). 6. Суулгац шилжүүлэн тарих • Үрээс ургасан суулгацыг 5-10 см өндөртэй болмогц том саванд эсвэл гадаа хөрсөнд шилжүүлэн тарина. • Шилжүүлсний дараа салхинаас хамгаалж, тогтмол услана. Анхаарах зүйлс • Улиасны үр хурдан соёолдог ч удаан хадгалбал соёололт мууддаг тул аль болох шинэ үрээр тарих нь чухал. • Үрээр тарьсан мод эхний хэдэн жил удаан ургадаг, харин мөчрөөр үржүүлбэл хурдан томорно. • Хэрэв та хурдан ургуулахыг хүсвэл мөчрөөр үржүүлэх аргыг давхар судлаарай. Танд амжилт хүсье! 🌱😊 Улиасыг мөчрөөр үржүүлэх арга 🌱🌿 Улиас (Populus) модыг мөчрөөр (тайрдас) үржүүлэх нь хамгийн үр дүнтэй, хурдан арга юм. Энэ аргаар үржүүлбэл 1-2 жилийн дотор том болж, хурдан ургадаг. ________________________________________ 1. Мөчир сонгох • Хавар (IV-V сар) эсвэл намар (IX-X сар) улиасны навч гүйцэд ургахаас өмнө эсвэл унахаас өмнө тайрах нь хамгийн тохиромжтой. • 1-2 жилийн настай, эрүүл, шулуун, 30-50 см урттай мөчир сонгоно. • Диаметр нь 1-2 см байх нь хамгийн тохиромжтой. ________________________________________ 2. Мөчрийг бэлтгэх • Тайрсан мөчрийг доод талаас нь 45° өнцгөөр, дээд талаас нь шулуун тайрна. • Доод үзүүрийг усанд 12-24 цаг байлгаж, үндэслэлт нэмэгдүүлнэ. • Усанд байлгахдаа "Корневин" (эсвэл шингэрүүлсэн зөгийн бал, аспирин) нэмбэл үндэслэлт сайжирна. ________________________________________ 3. Хөрс бэлтгэх • Чийг сайн барьдаг, хөнгөн, үржил шимтэй хөрс сонгоно. • Хар шороо + элс + ялзмаг (1:1:1) хольж бэлдэх нь тохиромжтой. • Газар тарих бол газар ухаж, 30-40 см гүнзгий нүх гаргана. ________________________________________ 4. Суулгах • Мөчрийг хөрсөнд доод 1/3 хэсэг нь орохоор суулгана. • Мөчир хэвтээ биш, босоо байдлаар суулгах ёстой. • Усалсны дараа зөөлөн хөрсөөр дарж тогтооно. • Нарнаас хамгаалж эхний 1-2 долоо хоног сүүдэрт байлгана. ________________________________________ 5. Арчилгаа • Чийгшил: Хөрсийг тогтмол чийгтэй байлгана (хэт услахгүй). • Нар: Хурц наранд шууд гаргахгүй, аажмаар дасгана. • Үндэслэлт: 2-4 долоо хоногийн дараа үндэс гарч эхэлнэ. • Шилжүүлэн суулгалт: 6-12 сар ургасны дараа үндэслэсэн суулгацыг байнгын газар шилжүүлж болно. ________________________________________ Нэмэлт зөвлөгөө ✅ Хэрэв мөчир усанд үндэслүүлэх гэж байвал усыг 2-3 хоногт нэг удаа солино. ✅ Шинэ тарьсан мөчрийг салхинаас хамгаална. ✅ Үндэс гарсны дараа үржил шимтэй бордоо өгвөл хурдан ургана. ________________________________________ 🌱 Давуу талууд: ✔ Хурдан ургадаг (1-2 жилд мод хэлбэрээ олно). ✔ Үрээр тарихаас илүү амархан, баталгаатай ургадаг. ✔ Ижил мод ургах боломжтой (эх модны чанарыг хадгална). Танд амжилт хүсье! 🍃😊
